NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
51 - (1465) حدثنا
إسحاق بن
إبراهيم
ومحمد بن
حاتم. قال محمد
بن حاتم:
حدثنا محمد بن
بكر. أخبرنا
ابن جريج.
أخبرني عطاء.
قال: حضرنا مع
ابن عباس،
جنازة ميمونة،
زوج النبي صلى
الله عليه وسلم،
بسرف. فقال
ابن عباس:
هذه
زوج النبي صلى
الله عليه
وسلم. فإذا
رفعتم نعشها
فلا تزعزعوا.
ولا
تزلزلوا.
وارفقوا. فإنه
كان عند النبي
صلى الله عليه
وسلم تسع.
فكان يقسم
لثمان ولا يقسم
لواحدة. قال
عطاء: التي لا
يقسم لها صفية
بنت حيي بن
أخطب.
[ش
(بسرف) هو مكان
بقرب مكة.
بينه وبينها
ستة أميال،
وقيل سبعة،
وقيل تسعة،
وقيل اثنا
عشر. (نعشها)
النعش سرير
الميت. ولا يسمى
نعشا إلا
وعليه الميت.
فإن لم يكن
فهو سرير.
وميت منعوش،
محمول على
النعش. (فلا
تزعزعوا) أي
لا تقلقلوا.
(ولا تزلزلوا)
أي ولا
تحركوا
بالتعجيل.
(صفية بنت حيي)
قال العلماء:
هو وهم من ابن
جريج الراوي
عن عطاء.
وإنما الصواب:
سودة].
{51}
Bize İshâk b. İbrahim ile
Muhammed b. Hatim rivayet ettiler. Muhammed b. Hatim (Dediki): Bize Muhammed b.
Bekr rivayet etti. (Dediki): Bize İbni Cüreyc haber verdi. (Dediki): Bana Atâ'
haber verdi. (Dediki):
İbni Abbâs ile birlikte
Şerif'de Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in zevcesi Meymune'nin cenazesinde
bulunduk, îbni Abbâs: «Bu kadın Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in
zevcesidir. İmdi tabutunu kaldırdığımız zaman sarsmayın, sallamayın, hoş tutun!
Filhakika ResululIah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in nikâhında dokuz kadın
vardı. (Bunların) sekizine kasm yapar; birine yapmazdı.» dedi.
Atâ': «Kendisine kasim
yapmadığı zevcesi Safîyye binti Huyey b. Âhtab idi» demiş.
52 - (1465) حدثنا
محمد بن رافع
وعبد بن حميد.
جميعا عن عبدالرزاق
عن ابن جريج،
بهذا الإسناد.
وزاد: قال
عطاء:
كانت
آخرهن موتا.
ماتت
بالمدينة.
{52}
Bize Muhammed b. Râfi'
ile Abd b. Humeyd hep birden Abdürrezazk'dan, o da İbni Cüreyc'den bu isnâdla
rivayette bulundular. İbnî Cüreyc şunu da ziyade etmiş: «Atâ' dediki: Ezvâc-ı
tâhirâtın en son vefat edeni bu kadın idi; Medine'de vefat etmiştir.»
İzah:
Bu hadîsi Buhârî
«Nikâh» bahsinde; Nesâi «Nikâh» ve «İşretu'n-Nisâ!»da muhtelif râvilerden
tahric etmişlerdir.
Dokuz kadınla evlenmek
Peygamber (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'e mahsustur. Ümmeti hakkında son adet
dörttür.
Resul-i Ekrem
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Hz. Meymune hinti el-Hilâliyye ile hicretin altıncı
yılında evlenmiş; Şerif'de zifaf olmuştu. Şerif Mekke'ye on iki mil mesafede
bulunan bir yerdir, Meymune (Radiyallahu anha) hicretin elli bir veya elli
üçüncü yılında burada vefat etmiş; cenaze namazını Hz. İbni Abbâs kılmıştır.
İbni Abbâs (Radiyallahu
anh)'ın buradaki tavsiyesinden maksad: Mü'mine vefatından sonra dahî hürmet
gösterilmesidir. Çünkü mü'min hürmeti bakîdir. Bu hürmet ezvâc-ı tahirât
hakkında daha da müekkeddir.
Resulullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem)'in vefatında hayâtta olan zevcelerinin isimlerini az yukarıda
görmüştük. Bunlardan yalnız Sevde binti Zem'a'ya kasim yapmazdı. Hz. Sevde
yaşlanmış hatta Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) kendisini boşamayı
düşünmüştü. Sevde (Radiyallahu anha);
«Beni boşama da ne
yaparsan yap! Zira ben senin zevcelerin arasında haşrolunmak isterim. Nevbet
günümü Âişe'ye bağışladım. Ben artık kadınların arzu ettiği şeyi istemez
oldum.» demişti. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
Efendimiz onu boşamaktan vaz geçti.
Babımız rivayetinde
Atâ' : «Kendisine kasim yapmadığı zevcesi Safiyye binti Huyey'dir.» demişse de
bu rivayet hatâdır. Kaadî İyâd, Tahâvî'nin: «Bu söz vehimdir; doğrusu
Sevde'dir. Burada hadîsi Atâ'dan rivayet eden îbnü Cüreyc hatâ etmiştir.»
dediğini naklediyor. Nevevî de ulemânın: «Bu söz Atâ'dan rivayet eden İbni
Cüreyc'in bir vehmidir.» dediklerini söylemektedir.
Hz. Safiyye'nin diğer
ezvâc-ı tâhirât gibi nevbete dâhiî olduğunu İbni Sa'd üç tarikten rivayet
etmiştir.
Atânın : «Ezvâc-ı
tâhirâtın en son vefat edeni bu kadın idi» sözü hakkında Kaadî İyâd şu
mutâleada bulunmuştur: «Zahire bakılırsa Atâ' son vefat edenden Meymune'yi
kasdetmiştir. Ama hadîsde onun Şerif'de vefat ettiğini söylemişti. Şerif,
Mekke'nin yakınındadır. Şu halde (Medine'de) sözü vehimdir...».
Nevevî'ye göre «Medine'de vefat etmiştir» sözünün Hz.
Safiyye'ye âid olması ihtimâli vardır; yâhud bu mânâda zahirdir.